Waarom slapen we?
"Heel simpel omdat we moe zijn"…. is niet voldoende. Slaap heeft invloed op de hersenen, de stofwisseling en het immuunsysteem.
Naast de psychologische functie heeft slaap ook een fysiologische functie: tot nu toe zag de wetenschap het belangrijkste doel van slaap de "vernieuwing" van de cellen. Terwijl je slaapt laad je je batterijen weer op voor de volgende dag. Het centrale zenuwstelsel van de mens wordt wel vergeleken met een batterij met een beperkte maar zeer aanpasbare opslagcapaciteit die pas goed kan worden opgeladen als de oude spanning is ontladen.
Om gezond, fit en in leven te blijven is slaap daarom essentieel als regelmatige ontspanning om de batterij weer op te laden. Als een mens bijvoorbeeld drie opeenvolgende dagen en nachten wakker wordt gehouden, zal die persoon een overweldigende behoefte aan slaap ervaren.
Als ratten voortdurend van hun slaap worden beroofd, sterven ze gewoonlijk binnen 15 tot 25 dagen aan infectie. Langdurig slaaptekort en chronische slaapstoornissen kunnen leiden tot ontsporing van de stofwisseling. Bijna alle psychische stoornissen zijn geassocieerd met specifieke slaapstoornissen. Het laat het buitengewone gezondheids- en medische belang zien van slaap, niet alleen voor de psyche en de hersenen, maar ook voor de stofwisseling en de werking van het immuunsysteem. In de wakkerfase worden mensen geconfronteerd met tal van stressoren die een reactie en beheersing vereisen. Uiteenlopende en snel veranderende werk- en sociale situaties vragen om (adequate) handelingen.
Onze stofwisseling wordt voortdurend uitgedaagd - afhankelijk van onze fysieke activiteit, voedselinname en energiereserves moet het voortdurend worden aangepast. Daarnaast worden we geconfronteerd met een grote verscheidenheid aan virussen, bacteriën en andere micro-organismen, die onmiddellijk immunologische afweerreacties op gang brengen. Psychologische, metabole en immunologische stressoren veroorzaken een destabilisatie van onze regelsystemen.
Acuut kan de mens in het algemeen min of meer goed reageren op stressoren. Een langdurige aanpassing zorgt echter voor geheugenvorming. Deze aanpassing lijkt een centrale functie van slaap te zijn. Slaap is nodig om het geheugen te consolideren (te handhaven) - voor onze fysieke, mentale en spirituele regel- en opslagsystemen. Dit voortdurende aanpassingsproces vereist een staat van rust en kalmte – een goede kwalitatieve slaap.
Goede gezonde slaap betekent dat je hersenen de tijd en de kans krijgen om zich te reinigen / te ontgiften en te reorganiseren. Ook zorgt een goede nachtrust ervoor dat je je emoties van de dag goed kan verwerken en dat je onthoudt wat je overdag hebt geleerd.
Onderzoeksresultaten geven aan dat tijdens de slaap zowel gezondheid als ziekte kunnen ontstaan, dat het zenuw-, hormoon- en immuunsysteem zich als het ware tijdens de slaap opnieuw aanpassen via een speciaal soort geheugen. Alleen al dit geeft het enorme belang van slaap aan vanuit medisch, therapeutisch en vooral preventief oogpunt!